سولفات آمونیوم پودری

سولفات آمونیوم چیست؟

سولفات آمونیوم NH4)2SO4) یک نمک غیر آلی با کارایی بسیار زیاد است. مهم‌ترین کاربرد آن تهیه کود شیمیایی است. این ماده شامل ۲۱% نیتروژن به شکل یون آمونیوم مثبت و ۲۴% سولفور به شکل آنیون سولفات است. وجود سولفات در کود برای کاهش pH خاک است. فرآیند عمومی تولید سولفات آمونیوم از واکنش اسید سولفوریک و آمونیاک می‌باشد که بر این اساس مواد اولیه مورد نیاز برای تولید سولفات آمونیوم در گریدهای مختلف، اسید سولفوریک و آمونیاک می باشد. اسید سولفوریک مورد استفاده با خلوص ۹۸ % و آمونیاک مورد نیاز با درجه خلوص ۹۹٫۱ % به صورت مایع می‌باشد.

نیتروژن یکی از مهم‌ترین عناصر و عـوامل کلیدی در دستیابی به عملکرد مطلوب در محـصولات زراعی و باغی می باشد. این عنـصر در گیاهان بالاترین غلظت را داشتـه و گلوگاه رشد می باشد و نقش مهمی را در افـزایش عمـلکرد دارد به طوری که کمـبود آن بیش از سایر عناصر غذایی عملکرد را محدود می کند.

ازت فراوان تـرین عنـصر مـوجود در جو می‌باشد و در میان عـناصر پر مصرف‌ترین عنـصر بوده که به صورت یونهای نیترات NO3-1 و آمونیوم NH4+1 و اوره CH4N2O از طریق ریشه‌ها جذب و پس از انتقال به برگها در سنتز اسیدهای آمینه دخالت و نهایتاً پروتئین‌ها را ایجاد می نماید.

ازت بخش مـهمی از سـایر ترکیبات آلی نظیر رنگدانه کلروفیل و کوآنزیـم‌ها را تشکیل میدهد. ازت رشد رویشی درخت را تحریک می‌کند و در صورت مصرف زیاد منجر به ایجاد بافت‌های نرم و افزایش پاجوش و تنه جوش در درخت شده و بر فرآیند تولید محصول اثر معکوس میگذارد.

ازت خاک از دو منـبع کودهای آلی و شیمیایی تأمین میگردد. کودهـای حیوانی و کـودهای سبز نیترات یک آنیون بسیار محلول است که به وسـیله خاک جذب نمی شود و از این رو به راحتی میـتواند به طرف ریشه ها حرکت کند و یا بوسیله آبشویی از دسترس گیاه خارج شود. اوره نیز متحرک است و علی رغم جذب آسان میتواند با آبشویی از دسترس خارج شود، اما آمونیوم بار مثبت دارد و مثل سایر کاتیونها جذب ذرات خاک میشود و از این رو تحرک و آبشویی آن محـدود است.

سولفات آمونیم نوعی کود است. این کود ٢١ درصد ازت و ٢۴ درصد گوگرد دارد، اسیدزا بوده و بهترین کود برای شرایط خاک های ایران است.

چنانچه خاک قلیایی و با pH  بالا باشد با مصرف کود سولفات آمونیوم تا حدودی pH کاهش می یابد.

سولفات آمونیوم بهترین منبع تأمین ازت و گوگرد برای درختان میوه و آن دسته از محصولات زراعی است که به این عناصر نیاز فراوان دارند. از آنجا که ازت این کود به شکل آمونیوم و گوگرد آن به شکل سولفات است، آمونیوم به صورت تبـادلی به ذرات رس متصل گردیده و کمتر از کـودهای ازته دیگر در خاک شسته می‌شود.

کود اوره در خاک‌های قلیایی و یا آهکی ممکن است باعث بروز مشکلاتی شود. از جمله افزایش بیشتر قلیائیت و واکنش خاک و همچنین مسمومیت به شوری در خاک شود. در حالی که سولفات آمونیوم برای زمین های قلیایی و آهکی (شرایط خاکی اغلب باغات پسته) مناسب تر است. کود سولفات آمونیوم به خاطر وجود عنصر گوگرد در ترکیب خود و در نتیجه تجزیه آن در خاک و به وجود آمدن سولفوریک اسید و همچنین وجود ازت به فرم آمونیومی، موجب می شود تا میزان قلیائیت خاک کم شده و تأثیر منفی بر محیط زیست نداشته باشد. بنابراین کود سولفات آمونیوم نسبت به سایر کودهای شیمیایی اثرات تخریبی کمتری بر محیط زیست دارد.

مـزایای استفاده از کود سولفات آمونیوم

مـزایای استفاده از سولفات آمونیوم بر سایر کودهای ازته نظیر اوره، دارا بودن ازت آمونیاکی می باشد که این نوع ازت با کمترین مقدار مصرف انرژی توسط گیاه به سرعت جذب و در متابولیسم گیاه به مصرف می رسد. از طرف دیگر هـمراهی گوگرد به شکل سـولفات در این کود به همراه ازت مـوجب تنظیم pH خاک و تسهیل جذب سـایر ریز مغذی های موجود نظــیر آهن، روی، مس و منگنز در خاک می گردد. کشت‌هایی نظــیر مـرکبات، انگور و پسته که به اوره حساس می‌باشند و استفاده از آن موجب بـروز زردی در بـرگ‌هایشان می شـود، این کود کشاورزی علاوه بر رفع زردی برگهای پیر که به دلیل کاهـش ازت خاک می باشد رفـع زردی برگهای جوان را نیز که به دلیل کمبود گوگرد می باشد برطرف می سازد.

در میان کودهای ازته شناخته شده، کود سولفات آمونیوم کمترین تمایل به جذب آب را از محیط دارد؛ این ویژگی  سولفات آمونیم موجب کاهش کلوخ شدن آن و افزایش مدت زمان نگهداری سولفات آمونیوم در انبار می شود.

 عمده مصارف :

* تولید انواع کود کشاورزی

* استفاده در تصفیه آب و فاضلاب

* استفاده در تهیه پودر های آتش نشانی

* استفاده در زمین های کشاورزی و باغات

*در صنعت غذایی به عنوان بهبود دهنده خمیر نان

*استفاده در صنعت چرم و دباغی در عملیات آهک گیری

*در دامداری ها و مرغ داری ها برای مبارزه با بیماری کوکسیدیوز

*در صنعت رنگرزی، به عنوان ماده کمکی رنگ های اسیدی استفاده می شود.

*در نساجی به‌ عنوان تصفیه کننده آب به خصوص پیش از عملیات تکمیلی و رنگرزی

*در صنعت آبکاری به عنوان یک افزودنی در حمام آبکاری مورد استفاده قرار می گیرد.

*در صنعت نساجی بعنوان یکنواخت کننده در رنگرزی با رنگزاهای مختلف به خصوص با مواد رنگزای اسیدی